مقایسه مدل‌های رگرسیون خطی، فازی و فازی-ژنتیک در برآورد گنجایش تبادل کاتیونی خاک

گنجایش تبادل کاتیونی یکی از ویژگی‌های شیمیایی خاک است که تاثیر عمده‌ای بر سایر خواص شیمیایی، فیزیکی، حاصلخیزی و بیولوژیکی خاک دارد. در این تحقیق، کارآیی برخی روش‌های ارائه توابع انتقالی نظیر روش رگرسیونی، روش فازی و روش فازی-ژنتیک در برآورد گنجایش تبادل کاتیونی براساس خصوصیات زودیافت خاک مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای این منظور 770 نمونه از پایگاه اطلاعات داده‌های خاک اروپا (IES) استخراج گردید. سپس مدل‌های رگرسیون خطی چند متغیره، فازی و فازی-ژنتیک به­منظور توسعه توابع انتقالی برای تخمین CEC خاک با استفاده از خصوصیات زودیافت رس و کربن آلی خاک، استفاده شد. به­منظور ارزیابی مدل‌ها از معیارهای ضریب تبین (R2)، ریشه میانگین مربع خطا (RMSE) و میانگین مطلق خطا (MAE) استفاده شد. مقادیر R2، RMSE و MAE برای مدل رگرسیون خطی به­ترتیب برابر 72/0، cmolc kg-1 42/7 و cmolc kg-1  13/9، و برای مدل فازی به­ترتیب 78/0، cmolc kg-1 44/5 و cmolc kg-1 32/4 به­دست آمد در حالی که این پارامترها برای مدل فازی-ژنتیک به­ترتیب 84/0، cmolc kg-1 7/4 و cmolc kg-1 57/3 بود. این نتایج نشان داد که مدل فازی-ژنتیک دقت بیشتری نسبت به مدل‌ فازی، آن هم دقت بیشتری نسبت به مدل رگرسیون خطی در برآورد گنجایش تبادل کاتیونی خاک دارد.